W praktyce działania wojewódzkich inspektorów nadzoru geodezyjnego i kartograficznego (WINGiK) często pojawia się kwestia skarg składanych przez różne podmioty prawa na osobę (podmiot), czynności lub wynik czynności wykonawcy pracy geodezyjnej. Najczęściej są one efektem niezgody osób zainteresowanych na ustalenia geodety dokonywane w ramach wykonywanych przez niego czynności. Skargi są zwykle kierowane do WINGiK-a, ponieważ wśród kompetencji przypisanych mu ustawą z 17 maja 1989 r.
Prawo geodezyjne i kartograficzne (DzU z 2017 r., poz. 2101 – dalej
Pgik) znajduje się kontrolowanie przestrzegania i stosowania przepisów ustawy, a w szczególności:
a) zgodności wykonywania prac geodezyjnych i kartograficznych z przepisami ustawy,
b) posiadania uprawnień zawodowych przez osoby wykonujące samodzielne funkcje w dziedzinie geodezji i kartografii (art. 7b ust. 1 pkt 1
Pgik).
Generalnie praktyka ta zdaje się nie budzić większych kontrowersji. Skargi takie są bowiem rozpoznawane. Tak samo rozpoznaniu poddawane są różnego rodzaju wnioski dotyczące osoby geodety, w tym odpowiedzialności zawodowej geodetów uprawnionych. Analiza aktualnie obowiązujących przepisów skłania jednak do wniosku, że jest to praktyka błędna. (...)
Rozważania zacznijmy od instytucji skargi powszechnej (
actio popularis) i, przechodząc do meritum, zdefiniujmy to pojęcie. Prawo do złożenia skargi jest uprawnieniem rangi konstytucyjnej. Zgodnie z art. 63 Konstytucji każdy ma prawo składać petycje, wnioski i skargi w interesie publicznym, własnym lub innej osoby za jej zgodą do organów władzy publicznej oraz do organizacji i instytucji społecznych w związku z wykonywanymi przez nie zadaniami zleconymi z zakresu administracji publicznej. Tryb rozpatrywania petycji, wniosków i skarg określa ustawa. (...)
Najważniejsza z punktu widzenia naszych rozważań jest kwestia przedmiotu skargi. W ujęciu konstytucyjnym przedmiotem skargi jako uprawnienia o charakterze politycznym jest szeroko rozumiana działalność z zakresu administracji publicznej. Regulacja kodeksowa w zasadzie powiela to określenie zakresu przedmiotowego skargi, używając przy tym konstrukcji katalogu otwartego („w szczególności”). Przyjęta konstrukcja legislacyjna w postaci katalogu otwartego oznacza, że przedmiotem skargi mogą być także inne przejawy działalności sfery publicznej.
W doktrynie wskazuje się, że „skarga to wystąpienie jednostki lub grupy osób zawierające krytykę zjawisk, których dotyczy. Jej przedmiotem mogą być wszelkie przejawy działalności lub bezczynności organów państwowych, samorządowych i organizacji społecznych wykonujących zadania zlecone przez państwo. (…) Zakres skargi nie podlega jakimkolwiek ograniczeniom przedmiotowym. Może ona dotyczyć wszystkich spraw objętych kompetencjami organów państwowych (wszystkich trzech władz), organów samorządowych i organizacji społecznych, jeżeli wykonują zadania zlecone przez państwo. (…) Na wystąpienie ze skargą nie ma żadnych ograniczeń czasowych i można ją wnieść w każdym terminie. Skarżący nie musi wykazać ani swojego interesu prawnego, ani faktycznego”. Skarga (a także wniosek) są powszechnymi, dostępnymi formami „działania prawnego (actio popularis) zawierającymi żądanie rozpatrzenia i załatwienia ich przez organ państwowy. Służą ochronie nie tylko praw podstawowych, ale wszelkich praw i interesów indywidualnych, grupowych i interesu ogółu, dążąc do zmian w funkcjonowaniu lub organizacji organów państwowych i samorządowych lub do zmian stanu prawnego”...
Pełna treść artykułu w lutowym wydaniu miesięcznika GEODETA
