Pojęcie „działu administracji rządowej” pojawiło się w art. 149 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Zgodnie z jego postanowieniami ministrowie kierują określonymi działami administracji rządowej lub wypełniają zadania wyznaczone im przez prezesa Rady Ministrów. Zakres działania ministra kierującego działem administracji rządowej określają ustawy (ust. 1). Minister kierujący działem administracji rządowej wydaje rozporządzenia. Rada Ministrów, na wniosek prezesa Rady Ministrów, może uchylić rozporządzenie lub zarządzenie ministra (ust. 2). Określenie działów administracji rządowej oraz przypisanie im zakresu spraw dokonane zostało w ustawie z 4 września 1997 r. o działach administracji rządowej [DzU z 2017 r. poz. 888 ze zm.]. W pierwszej wersji ustawa przewidywała 28 działów, a aktualnie w art. 5 uwzględnia ich 36 (...)
„Dział administracji rządowej” to arbitralnie, przedmiotowo wyodrębniona część sfery działalności administracji rządowej. Tego typu strukturalny, w miarę stabilny podział zakresu działalności administracji rządowej ma przyczyny czysto prakseologiczne. Ma on ułatwić kształtowanie struktury administracji publicznej i dopasowywanie jej do aktualnych potrzeb zarządzania państwem, jak również umożliwić premierowi elastyczne kształtowanie składu rządu, a tym samym racjonalne kierowanie administracją rządową.
(...)
• Działy według uznaniaKażdy wyodrębniony dział ma przypisany mu ustawowo zakres zadań. Podobnie jak poszczególne działy, tak i ich zakresy podlegały licznym modyfikacjom. W uzasadnieniach do kolejnych nowelizacji ustawy o działach administracji rządowej wskazywano na najróżniejsze okoliczności uzasadniające wyodrębnienie nowego działu, a zmianę zakresu danego działu tłumaczono okolicznościami związanymi z aktualnymi potrzebami zarządzania daną sferą rzeczywistości. Przykładowo dodanie działu „Informatyzacja” na mocy ustawy z 21 grudnia 2001 r. o zmianie ustawy o organizacji i trybie pracy Rady Ministrów oraz o zakresie działania ministrów, ustawy
o działach administracji rządowej oraz o zmianie niektórych ustaw [DzU nr 154, poz. 1800] uzasadniono tym, że zmiany struktury działów administracji rządowej mają na celu dostosowanie tych działów do nowych zadań związanych z rewolucją informatyczną.
(...)
• Ani administracja, ani budownictwoWewnętrzna, rozbudowana struktura zadań z zakresu geodezji i kartografii, znaczenie wykonywanych zadań dla innych sfer administracji rządowej, nieprzystawalność tego zakresu tylko do jednego, wyodrębnionego już działu administracji rządowej, specyficzne zagadnienia związane wyłącznie z tą sferą (pomiary, uprawnienia zawodowe geodetów) pozwalają przyjąć tezę, że geodezja i kartografia (i to niezależnie od normatywnego określenia tej sfery działalności) ma cechy pozwalające wydzielić ją jako odrębny dział administracji rządowej...
Pełna treść artykułu w marcowym wydaniu miesięcznika GEODETA